درباره کتاب صوتی بیشتر بدانیم

بسیاری از ما دوست داریم فرصتی مناسب داشته باشیم تا با خیال راحت بنشینیم و کتاب موردعلاقه‌ی خودمان را در دست بگیریم و بخوانیم، اما امروزه کمتر چنین فرصتی بدست می‌آوریم. چون زمان کافی برای این کار نداریم و خیلی وقت ها لذت خواندن کتاب هایی که دوست داریم را ازدست می دهیم.
از همین تعجیل و نداشتن زمان کافی است که ایدهِ کتاب سخنگو، تبدیل به ایدها کارآمد برای افراد پرمشغله می‌شود.

کتاب صوتی چیست؟

کتاب گویا یا کتاب صوتی، متن کتابی است که توسط گوینده خوانده و ضبط می‌شود. کتاب صوتی می‌تواند مانند یک نمایشنامه رادویی اجرا شود یا ممکن است صدای گوینده همراه با موسیقی و جلوه های صوتی باشد. گاهی اوقات نویسنده کتاب خودش کتاب را می‌خواند ولی در اغلب اوقات گویندگان چیره‌دست این کار را انجام می‌دهد.

کتاب صوتی چگونه متولد شد؟

جالب است بدانید که کتاب گویا نخستین بار و در پاسخ به نیاز نابینایان در ایران و در سال ۱۹۲۹ میلادی توسط دکتر علی اصغر آموزگار (Amoozegar Aliasghar ) که خود نابینا بود ارائه شد. پس از این تک اتفاق رخداد در ایران، از سال ۱۹۳۱ میلادی یعنی دو سال پس از این رخدادی که توسط دکتر علی اصغر آموزگار اتفاق افتاد پروژه کتاب صوتی به صورت رسمی در ایران کلید خورد.

در آمریکا برای اولین بار ۷۹ سال پیش یعنی در سال ۱۹۳۲ کتاب ها برای نابینایان مطرح شد. در سال ۱۹۳۳ John Peabody Harrington(جی.یی هارینگتون) که در زمینه رشته مردم شناسی کار می‌کرد، به آمریکای شمالی را سفر کرد تا تاریخ قبایل بومی آمریکا را روی دیسک‌های آلومینیومی با استفاده از گرامافونی که با برق اتومبیل کار می‌کرد ضبط کند. کتاب سخنگو، سنت قصه‌گویی Harrington را که سال ها پیش تحقیقاتی درباره آن انجام داده بود، زنده می‌کرد. تا سال ۱۹۳۵ که پس از آن کنگره تصویب کرد کتاب‌ها سخنگو برای شهروندان نابینا به رایگان ارسال شود، پروژه‌ «کتاب برای نابینایان بزرگسال» به‌طور جدی دنبال می‌شد.

اوایل کار کتاب صوتی بعضی از کتاب‌های درسی روی کاست پیاده شد و بعد از آن کتاب‌های داستانی، ادبی و حکایات منتشر شدند. زمزمه هایی درباره کتاب صوتی بین مردم رواج پیدا کرد و سوال بزرگی ذهن مردم را درگیر کرد.

1.در دسترس بودن کتاب صوتی

بهترین ویژگی کتاب صوتی در دسترس بودن آن است. یکی از وسایلی که امروزه تقریبا همه‌ جا در دسترس است تلفن همراه است. نصب اپلیکیشن کتاب صوتی به مخاطب این امکان را می‌دهد تا در کمترین زمان ممکن روزانه به تعداد زیادی فایل صوتی دسترسی داشته باشد.

گوش دادن به کتاب صوتی زمان و مکان خاصی نیاز ندارد. شما در هر شرایطی که باشید خیلی راحت می‌توانید با ساده‌ ترین ابزار یک کتاب صوتی را بشنوید. وقتی دارید به محل کارتان می‌روید، درحال انجام دادن به کارهای منزل هستید و یا در حال رانندگی هستید می‌توانید به کتاب صوتی گوش دهید.

2.استفاده از زمان های مرده و پرت

این جا به دو مزیت دیگر کتاب صوتی اشاره خواهم کرد: به مدیریت زمان ما کمک می‌کند. تا بتوانیم زمان های بیشتری را برای کار های مهم تر ذخیره کنیم. مزیت دیگر کتاب صوتی این است که افراد بی‌سواد می‌توانند از نعمت کتاب خواندن بهره‌مند شوند. خیلی از ما عادت کرده‌ایم هنگام استفاده از وسایل نقلیه عمومی موسیقی گوش دهیم. درست است گوش کردن موسیقی هم برای همه‌ِ ما لذت بخش است.

اما تا حالا فکر کرده اید افراد شاغلی که روزانه حداقل دو یا سه ساعت از زمان خود را در مسیر خانه به محل کار هستند و ساعت ها زیادی از زندگی شان با موسیقی گوش دادن میگذرد؟! تا حالا فکر کرده‌اید که به جای بهانه  آوردن برای زمان مطالعه نداشتن ، می‌توانیم  روزانه حداقل یک ساعت مطالعه داشته باشیم؟! اما این مطالعه به جای خواندن، گوش دادن است. نه کتابی نیاز دارد که سنگینی حمل آن ما را اذیت کنید ، نه شلوغی و سر و صدای خیابان‌ها و وسایل نقلیه عمومی ما را آزار می‌دهد.

3.انتخاب بر اساس سلیقه

هنگام تهیه کتاب صوتی، برخلاف رادیو و تلویزیون که حق انتخاب را به مخاطب نمی‌دهند؛ شما این امکان را دارید که از حوزه مورد علاقه خودتان کتاب صوتی گوش دهید.

4.قابل استفاده برای نابینایان

با کتاب صوتی می توانید به ناینایان کتاب هدیه دهید.باخرید یک کتاب صوتی می توانید ان ها را خوشحال کنید تا آن ها هم از نعمت کتاب خواندن بهره‌مند شوند. حتی هنگام ورزش و پیاده روی‌های عصرگاهی یا شب هنگام وقت خواب، شنیدن یک کتاب صوتی سرگرمی دلنشینی خواهد بود.

5.استفاده آفلاین و همیشگی از کتاب صوتی

فایل صوتی امکان و عقب، جلو و مکث کردن متن را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. مخاطب برخلاف رادیو، هر چندبار که بخواهد می‌تواند از کتاب صوتی استفاده کند.

6.قابلیت استفاده برای کودکان

مورد دیگری که از مزایای فوق‌العاده کتاب های صوتی هستند مفید بودن آنها برای کودکان است. ثابت شده است که کتاب های صوتی ویژه کودکان اگر توسط گویندگان خبره خوانده شود به مهارت های گفتاری و شنیداری و افزایش دایره لغات کودک کمک می‌کند.

معمولا مادران بخاطر مشغله هایی که دارند فرصت کمی برای مطالعه دارند کتاب صوتی یکی از بهترین پلتفرم های مطالعه و یادگیری برای مادران است.

7.بهترین گزینه برای افراد خاص جامعه

کتاب صوتی برای بیماران، ناتوانان، معلولین، سالمندان فوق‌العاده است. این افراد تقریبا اوقات فراعت فراوانی دارند و شاید هم امکان استفاده از کتاب های کاغذی را هم نداشته باشند؛ با کتاب صوتی بخش زیادی از اوقات فراغت آن ها پر می‌شود.

8.کمتر مصرف شدن کاغذ و قطع درختان

با روی آوردن به کتاب های صوتی، به راحتی می‌توان به محیط زیست کمک کرد و در مصرف کاغذ صرفه جویی نمود.

9.استفاده از کتاب صوتی برای اهداف آموزشی

کتاب صوتی روحیه یادگیرندگی را همواره برای شما دارد؛ وقتی شما مشغول کاری هستید که نیاز چندانی به تمرکز ندارد می‌توانید همزمان با گوش کردن به کتاب صوتی موقعیت یادگیری را برای خودتان ایجاد کنید.

آیا همیشه باید از کتاب صوتی استفاده کنیم؟

درست است که کتاب صوتی فواید فراوانی دارد؛اما از معایب آن هم نباید چشم پوشی کرد.
هرکتابی را نمی‌توان به صورت صوتی گوش داد، گاهی بعضی از کتاب ها مخصوصا کتاب های تخصصی نیاز به حاشیه نویسی و نکته برداری دارند. یکی از بزرگ‌ترین معایبی که می‌توان برای کتاب صوتی گفت همین عدم حاشیه نویسی و نکته برداری است.

به دلیل قابل دسترس بودن کتاب صوتی، بعضی از افرادفکرمی کنند کتاب صوتی مساوی است با صرفه جویی در وقت، اما گاهی گوش دادن به کتاب صوتی از خواندن یک کتاب کاغذی وقت مارا بیشتر می‌گیرد.

زندگی ماشینی امروز و فراهم بودن امکانات،مارا کمی راحت طلب کرده!بعضی از والدین به جای این که کتاب رابه صورت فیریکی به دست کودک خود بدهند تا کودک کتاب را لمس کرده و خودش داستان سرایی کند؛ با یک سرچ ساده درتلفن همراه خود کتاب صوتی برای او پخش می‌کنند. این کار نه تنها خلاقیت را از کودک سلب می‌کند، بلکه رابطه کودک با کتاب را هم در آینده به خطر می‌اندازد.

گاهی افراد برای فرار از هزینه های سرسام آور کتاب کاغذی به کتاب صوتی پناه می برند، اما اگر توجه کنند درکتاب صوتی شما فقط هزینه صوت را نمی‌دهید، بلکه هزینه های پنهانی مثل اینترنت و باقی موارد به هزینه های شما اضافه می‌شود که به آن توجه نمی‌کنید. و تقریبا می‌شود گفت هزینه یک کتاب صوتی برابر یک کتاب کاغذی می‌شود.

چگونه کتاب صوتی خودمان را داشته باشیم؟

کتاب های صوتی در مقایسه با کتاب های کاغذی با هزینه کم تر و مدت زمان کم تری تولید می‌شوند. احتمالا همه علاقه مندان به این حوزه حداقل یک بار این مطلب به ذهن‌شان رسیده که یکی از همین روزها خودشان یک کتاب صوتی بسازند؛ اما هیچ وقت درباره شرایط کتاب صوتی اطلاعی نداشتند بیایید باهم مراحل ساخت یک کتاب صوتی را مرور کنیم:

برای تولید کتاب گویا ما به یک استدیو و راوی خوب نیاز داریم، راوی باید برای مدتی طولانی بتواند یک متن را بخواند بدون این که ذره‌ای از قدرت صدای او کم شود. صداهای میحطی نباید وارد استودیو شود و صوت ما باید بدون هیچ سروصدای خارجی باید ضبط شود.

پیشنهاد می‌شود برای تولید کتاب صوتی، از فرمت جدید و بهینه اوپاس و صدای مونو استفاده شود تا حجم فایل نهایی کاهش چشمگیری یابد و در عین حال از کیفیت مطلوب برخوردار باشد.

توجه داشته باشید همه کتاب‌ها مناسب تولید کتاب صوتی نیستند همانند:
• کتاب‌ها مرجع
• کتاب‌‌ها با محوریت گردآوری نقل قول
• کتاب‌ها طراحی داخلی و محوطه‌آرایی
• هر گونه کتاب‌های تصویر محور
• کتاب‌ها آشپزی
• راهنماها سفر

اما برعکس این کتاب‌ها موضوعات دیگری هستند که توصیه می‌شود برای تولید کتاب صوتی به سراغ آن ها بروید:
• کتاب‌ها موفقیت و خودیاری
• کتاب‌ها بیوگرافی و تاریخی
• کتاب‌ها ژانر وحشت و معمایی
• کتاب‌ها ژانر فانتزی و علمی-تخیلی
• کتاب‌ها سلامت و تناسب اندام
• کتاب‌ها عاشقانه
• کتاب‌ها حوزه کسب و کار

معرفی بهترین پلتفرم های کتاب صوتی

شما در هر کاری ابتدا باید بدانید دیگران چگونه این کار را انجام داده‌اند. برای این کار مهم است مداوم کتاب صوتی و پادکست گوش دهید. باید دقت کنید باتوجه به فضای کتاب چه نوع لحن و گوینده‌ای استفاده شده، برای اینکار ما دراین مقاله بهترین پلتفرم های کتاب صوتی را به شما معرفی می‌کنیم:

1.Audible

پلتفرم آمازون به علت داشتن یک کتاب خانه عظیم و منحصر به فرد بی‌شک بزرگترین نام در فضای تهیه و توزیع کتاب های صوتی در جهان است، مخاطبان این سرویس می‌توانند به 500هزار کتاب صوتی انحصاری که در هیچ پلتفرم دیگری پیدا نمی شود، دسترسی داشته باشند و از محتوای خاص این پلتفرم استفاده کنند.

پس از شروع به کار پلتفرم Audible شرکت آمازون، با دراختیار داشتن منابع مالی عظیم، دست به تهیه و ضبط کتاب‌ها صوتی منحصر به فردی زد، آمازون موفق شد به کمک بازیگران بزرگ و صداپیشه های معروف نسخه‌ها باکیفیت و جذاب از بهترین کتاب‌ها و کمیک بوک ها جهان را به صورت نمایشنامه های صوتی تهیه کند و در اختیار مخاطبان قرار دهد.

2.Google Audiobooks(بدون خرید حق اشتراک)

با بررسی قیمت‌ کتاب‌های موجود در کتابخانه گوگل با دیگر پلتفرم‌ های کتاب های صوتی، می‌توان نتیجه گرفت که قیمت کتاب‌ها در این سرویس معمولا با کتاب‌های دیگر پلتفرم ها از لحاظ هزینه ای یکسان است. البته کتاب های پرفروش همیشه با قیمت بالاتر عرضه می‌شود اگرجزو افرادی هستید که در طول سال زیاد به کتاب صوتی گوش نمی‌دهید این پلتفرم مناسب شماست.

3.Librivox

بهترین جا برای ذخیره پول‌ قطعا یکی از پلتفرم ها کتاب صوتی برای کابران ایرانی که به واسطه افزایش روزافزون قیمت ارز، در خرید کتاب‌های صوتی به مشکل خورده‌اند، پلتفرمی است که تمامی امکانات ممکن را به صورت رایگان در اختیار کاربران‌شان قرار دهد.

بنابراین اگر قصد ندارید هزینه زیادی برای اشتراک ماهانه Audible یا برای خرید کتاب‌ها گوگل پرداخت کنید، پلتفرم Librivox به بهترین سرویس‌ دهنده کتاب صوتی برای شما تبدیل می‌شود. برخلاف دو سرویس قبلی، پلتفرم Librivox به شما اجازه می‌دهد که از کتابخانه کتاب ها صوتی به صورت رایگان استفاده کنید.

اما این موضوع چگونه ممکن شده است؟ پلتفرم Librivox تنها کتاب‌هایی که حق کپی‌رایت آن‌ها به پایان رسیده را در کتابخانه‌اش دارد که معمولا شامل رمان‌ و کتاب‌ها است که سال‌های قبل نگاشته شده‌اند و حق کپی‌رایت آن‌ها تا امروز به پایان رسیده است. با نگاه خوشبینانه به این موضوع، می‌توان دریافت که کاربرها می‌توانند تقریبا تمامی آثار کلاسیک ادبیات را در پلتفرم پیدا کنند و از گوش سپردن به نسخه صوتی آن‌ها لذت ببرند. Librivox

4.آدیولیب(کتاب‌هایی که حرف می‌زنند)

آدیولیب پلتفرم اختصاصی کتاب‌ های صوتی موسسه فرهنگی هنری آوانامه است که به طور تخصصی و با کمک گویندگان مطرح و حرفه‌ای در زمینه تهیه کتاب‌های صوتی فارسی فعالیت می‌کند. با وجود اینکه تمامی کتاب‌های صوتی این پلتفرم به صورت اختصاصی در استودیو آوانامه ضبط می‌شوند، انتظار می‌رفت که کتابخانه‌ آدیولیب کوچک باشد و عناوین کمی در آن پیدا شود.

اما خوشبختانه، به علت استقبال مخاطب‌ها از کتاب‌های صوتی فارسی، این پلتفرم موفق شده تا کتاب های صوتی بسیار با کیفیت و البته پرتعدادی را در اختیار کتاب‌دوستان قرار دهد.

با احتیاط پادکست گوش دهید کتاب صوتی و پادکست تفاوت هایی دارد

پادکست و کتاب صوتی دو مورد از محبوب‌ترین سرگرمی‌های صوتی هستند. هر دو در تلفن‌های هوشمند یا رایانه شخصی شما به‌راحتی در دسترس هستند اما ممکن است با تفاوت‌های آن‌ها آشنا نباشید. اولین تفاوت پادکست با کتاب صوتی در ماهیت آن است.

پادکست یک مجموعه‌ی اپیزودیک از محتوای صوتی است که توسط یک یا چند میزبان بیان می‌شود. پادکست میتواند مدل های مختلفی داشته باشد، از جمع‌آوری موضوعات مختلف گرفته تا بحث های میزگرد و موارد دیگر.
به طور معمول، پادکست‌ها با یک برنامه منظم منتشر می‌شوند و به مشترکین این امکان را میدهد تا قسمت‌های جدید را بلافاصله دریافت کنند. اما کتاب صوتی یک ضبط صوتی حرف‌های از متن موجود، معمولاً یک کتاب است. محتوای کتاب‌های صوتی تقریباً همیشه در قالب غیر صوتی دیگری نیز وجود دارد، به این معنی که کتاب‌های صوتی راهی متغیر برای مصرف همان محتوا ارائه میدهند.

برخلاف پادکست‌ها، کتاب‌های صوتی به‌عنوان یک محصول واحد منتشر می‌شوند و اپیزودیک نیستند وقتی پادکست به‌ صورت داستان باشد، جایی که میزبان یک داستان را به‌ صورت اپیزودیک تعریف می‌کند یا چندین داستان کوتاه را در یک قسمت می‌خواند، می‌تواند با کتاب صوتی هم پوشانی جزئی داشته باشد.